Żółwie błotne w naszych warunkach klimatycznych mogą budzić się ze snu zimowego niekiedy już w marcu, ale wówczas nie są zbyt aktywne. Najczęstszymi terminami pierwszych obserwacji ich aktywności jest kwiecień, a w przypadku długotrwałego okresu chłodu - początek maja. Wiosną stosunkowo najłatwiej je zaobserwować, gdyż po długim okresie chłodu chętnie wygrzewają się w promieniach słońca wychodząc na oświetlone, pływające pnie, gałęzie drzew, pniaki po ściętych drzewach, kępy roślinności wodnej i nadwodnej, pobrzeże zbiornika. Gody odbywają się zazwyczaj w kwietniu lub w maju. W tym czasie żółwie ze względu na wzmożoną aktywność ruchową, stale przemieszczają się i penetrują toń wodną tracąc przy tym czujności
wobec potencjalnych zagrożeń.

            Aktywne pozostają do przełomu października i listopada, ale przy szybkim nastaniu niskich temperatur powietrza, a co za tym idzie stopniowym obniżaniem się temperatury wody, niekiedy gromadzą się w miejscach hibernacji już we wrześniu. Okres ich aktywności może więc w poszczególnych sezonach znacząco się różnić.

            Samice żółwia błotnego w Polsce składają jaja jeden raz w roku, w jednym rzucie. Znane
są dotychczas tylko 2 przypadki składania u nas jaj dwa razy w sezonie. Składanie jaj w naszych warunkach klimatycznych może rozpoczynać się już w połowie maja i kończyć w drugiej dekadzie czerwca i uzależnione jest od szeregu czynników takich jak okres zakończenia hibernacji, rozpoczęcie i długość trwania.

                 Ciężarna samica w końcowym okresie przed złożeniem jaj zazwyczaj żeruje w wodzie, wygrzewa się i wyczekuje odpowiedniego momentu na wyruszenie w kierunku lęgowiska. W pewnym momencie pojedynczo, a czasem kilka samic niemal równocześnie opuszcza wodę i bezbłędnie kieruje się do znanych sobie terenów lęgowych. Wkraczając na lęgowisko samica zazwyczaj dosyć długo wędruje po nim z wysoko podniesioną głową, kluczy pomiędzy kępami traw i innej roślinności, obserwuje otoczenie. Co jakiś czas zatrzymuje się, obniża głowę jakby wąchała ziemię.
W międzyczasie kopie dołek, do którego składa jaja. Ich liczba może wahać się od 3 do 24, średnio około 12-15. Świeżo złożone są śnieżno-białe, owalne, otoczone lekko chropowatą twardą skorupą, która w końcowym okresie inkubacji mięknie, a na jej powierzchni pojawiają się wówczas przebarwienia szarego, szaro-czarnego lub brązowego koloru. Najmniejsze zmierzone jaja charakteryzowały się długością 27,8-29,1 mm, szerokością 18,0-18,7 mm i wagą 5,6-6,4 g, podczas gdy największe miały 35,9-39,1 mm długości, 20,5-22,3 mm szerokości i ważyły 8,7-10,1 g.

Zasypany dołek z jajami przykrywany jest na górze ułożonymi równolegle fragmentami miejscowej roślinności, w tym przede wszystkim szczotlichy siewej, aby zabezpieczyć gniazdo przed nadmierną utratą wilgotności i stworzyć wewnątrz warunki inkubatora.

Za główne przyczyny zanikania populacji żółwia błotnego w Polsce uważa się:

• fragmentację i zanik siedlisk wodno-błotnych;
• regulacje brzegów cieków;
• degradację, dewastację i zmiany sposobu użytkowania znanych i potencjalnych lęgowisk;
• sukcesję roślinności w siedliskach wodno-błotnych i na lęgowiskach;
• zanieczyszczenie głównie środowiska wodnego;
• drapieżnictwo;
• odłów (kłusownictwo i do celów hodowlanych);
• choroby i pasożyty;
• rozwój sieci szlaków komunikacyjnych;
• introdukcję obcych podgatunków żółwia błotnego, a ponadto głównie egzotycznych gatunków żółwi (zaśmiecanie genetyczne i konkurencja międzygatunkowa).

Priorytety w ochronie żółwia błotnego:

• przywracanie zdegradowanych nisz ekologicznych poprzez odtwarzanie zdegradowanych zbiorników wodnych,
• przeciwdziałanie fragmentacji ich siedlisk;
• utrzymanie populacji funkcjonujących w systemie metapopulacyjnym;
• redukcja zanieczyszczenia środowiska;
• ograniczanie wpływu drapieżników rodzimych;
• eliminacja drapieżników obcego pochodzenia;
• ochrona populacji na krańcach ich zasięgu;
• zaniechanie wsiedlania obcych gatunków / podgatunków żółwi;
• wdrażanie wszechstronnych projektów ochronnych uwzględniających ochronę bierną, czynną, badania naukowe, edukację.[Bartłomiej Najbar,  Zielona Góra, listopad 2011 r.]